Fabels en feiten over Extra Vierge Olijfolie

• Geplaatst op 14 December 2020
• 0

Als standhouder op evenementen krijgen wij veel vragen en opmerkingen over Extra Vierge olijfolie. Gelukkig merken we dat er een steeds groter wordende belangstelling is voor het gebruik van olijfolie, maar dat er bij veel mensen nog onduidelijkheid bestaat over het gebruik, de kwaliteit en de soorten olijfolie.

Veel van de mensen die we gesproken hebben komen niet verder dan dat ze olijfolie gebruiken om brood in te dippen (laat het zout eens weg, zodat je de smaak van de olijfolie beter proeft. In het brood zit al zout genoeg!) of voor het aanmaken van een salade. Terwijl er onnoemelijk veel meer mogelijkheden zijn voor het gebruik van dit vloeibare goud.

Ook merkten we dat de recente schandalen rondom Extra Vierge olijfolie een grote groep mensen bezig houdt (en ja sommigen hebben dan inderdaad de klok horen luiden maar hebben geen flauw benul waar de klepel hangt) maar dat dit de reputatie van olijfolie niet ten goede komt mag duidelijk zijn.

Daar wil ik dan ook het volgende over kwijt; bij recent onderzoek in o.a. Nederland, Duitsland en Italië is gebleken dat een aantal ‘Extra Vierge’ olijfoliën die door supermarkten verkocht worden (of ondertussen werden) eigenlijk het predicaat Extra Vierge niet eens mochten dragen. Dit omdat ze gemengd zijn met een andere soort olie of van een dusdanig lage kwaliteit waren, dat ze niet eens in de categorie Vierge olijfolie ondergebracht mochten worden. Hoezo de kluit (lees de consument) bedonderen?!

Je kan je wellicht voorstellen dat een top Extra Vierge olijfolie nooit in zulke grote hoeveelheden geproduceerd kan worden om alle supermarkten in Europa te voorzien. Het is daarom belangrijk om je Extra Vierge olijfolie te kopen bij een specialist die je kan vertellen van welke soort of soorten olijven de olijfolie geperst is, het land en streek van herkomst en het jaar van productie.

Een goede ‘verse’ Extra Vierge olijfolie heeft een aantal belangrijke kenmerken op het gebied van geur en smaak. De belangrijkste geuren die je zou moeten kunnen herkennen zijn; vers gemaaid gras, groene tomaat en groene banaan. In de smaak kan je deze geuren terug vinden, maar ook nog een heel scala aan andere smaken als bijvoorbeeld groene amandel, kruiden en  citrus fruit. Ook een ‘pepertje’ in de keel duidt op een kwalitatief hoogwaardige olijfolie.

Het is op dit moment nog erg lastig om de kwaliteit van een Extra Vierge olijfolie te controleren anders dan op de hierboven genoemde kenmerken. Maar veel van de olijfolieproducenten zetten op de website de chemische analyse van hun olijfolie. Zoek deze eens op, dit geeft je al een heel goede houvast over de kwaliteit. Een Extra Vierge olijfolie mag een maximale zuurgraad hebben van 0,8% hoe lager deze is, des te beter de kwaliteit. Top Extra Vierge olijfoliën hebben van een zuurgraad tussen de 0,18% en 0,3%.>

Als een Extra Vierge olijfolie muf, ranzig of zelfs modderig ruikt dan heeft deze zijn beste tijd gehad en is zeker niet meer geschikt om gerechten mee te bereiden. Ik zeg dan ook wel eens, koop een lontje en maak er een olielampje mee.
Nu dan nog wat (hardnekkige) fabels en feiten op een rijtje over olijfolie omdat we op de evenementen hier heel vaak mee geconfronteerd worden en hopelijk helpt dit een beetje duidelijkheid te scheppen.

Fabel – Van olijfolie krijg je buikloop/diarree.
Feit – Decennia geleden kwam dit misschien nog wel eens voor, omdat we in onze contreien niet gewend waren aan het gebruik van olijfolie en ons lichaam hieraan moest wennen. De grootste veroorzakers waren echter het drinken van kraanwater, de ijsblokjes in frisdrank of ingrediënten die gewassen waren in kraanwater. Daarnaast speelde hoge temperaturen in het vakantieland en een ander soort eten ook een rol. Maar van een goede! Extra Vierge olijfolie kan je dit ongemak absoluut niet krijgen.

Fabel – In Extra Vierge olijfolie mag je niet bakken.
Feit – Je mag zeker wel bakken in een Extra Vierge olijfolie, zolang je deze maar niet verhit boven het rookpunt. Dus niet wokken op hoge temperaturen! Het rookpunt van een goede Extra Vierge olijfolie ligt op 160 °C, van een premium Extra Vierge olijfolie zelfs op 207 °C! Wel zal de olijfolie door de verhitting wat van zijn bijzondere geuren en smaak verliezen.

Fabel – Extra Vierge olijfolie is alleen geschikt voor het aanmaken van salades of het dippen van brood.
Feit – Natuurlijk kan je Extra Vierge olijfolie gebruiken voor het aanmaken van salades en het dippen met brood. Maar er zijn zo veel meer mogelijkheden, bijvoorbeeld over (gegrilde) groentes, gebakken vis, gevogelte, vlees en ja zelfs over desserts (er bestaan zelfs recepten voor olijfolie ijs!).